Tăng huyết áp hay còn gọi là cao huyết áp là vấn đề sức khỏe phổ biến, cứ ba người sẽ có một người mắc bệnh.
Hiện nay, tỷ lệ bị tăng tăng huyết áp đang dần ‘trẻ hóa’ do ảnh hưởng bởi lối sống, sinh hoạt.
Bệnh tăng huyết áp là khi huyết áp lúc nghỉ ngơi thường xuyên cao hơn ngưỡng chẩn đoán: huyết áp tâm thu 140mmHg hoặc huyết áp tâm trương 90mmHg. Bệnh nhân đang được điều trị bằng thuốc hạ huyết áp cũng được chẩn đoán là tăng huyết áp.
Trước đây, chỉ có những người cao t.uổi mới thường rơi vào tình trạng này. Tuy nhiên, gần đây, tỷ lệ bị tăng tăng huyết áp đang dần “trẻ hóa” rất đáng báo động, có thể khiến nhiều người trẻ đột quỵ.
Các trường hợp đột quỵ ở người trẻ phải đến cấp cứu thường khi đã rơi vào tình trạng đột quỵ xuất huyết não vì không biết bản thân bị tăng huyết áp hoặc chủ quan với bệnh.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tăng huyết áp ở người trẻ t.uổi thường gặp là do bệnh lý mạch m.áu ở thận (như hẹp động mạch thận bẩm sinh); do bệnh lý ở cơ quan nội tiết (như u tuyến thượng thận, u vỏ thượng thận); do bệnh lý nhu mô thận (như viêm vi cầu thận mãn, suy thận mãn tính…); do bệnh lý về tuyến giáp, nhiễm độc thai nghén; do bệnh lý mạch m.áu và tim như hở van động mạch chủ, hẹp eo động mạch chủ.
Ngoài ra hút t.huốc l.á, uống rượu bia, ăn mặn, hạn chế vận động thể lực, căng thẳng, béo phì…cũng là các yếu tố nguy cơ gây bệnh tăng huyết áp.
Tăng huyết áp ban đầu thường không có triệu chứng, tiến triển thầm lặng, cho nên tăng huyết áp còn được gọi là “kẻ g.iết n.gười thầm lặng”.
Tuy nhiên những trường hợp có triệu chứng thì sẽ có các biểu hiện như: đau đầu, hoa mắt, ù tai, chóng mặt, mắt nhìn mờ, mất ngủ, c.hảy m.áu cam, mặt đỏ, buồn nôn, nôn…
Các bác sĩ khuyến cáo: Để phòng bệnh tăng huyết áp, cần thực hiện lối sống lành mạnh, luôn rèn luyện để giữ được chỉ số huyết áp của mình ổn định trong ngưỡng bình thường, phòng mắc bệnh tim mạch và biến chứng do tăng huyết áp, cụ thể như sau:
– Thường xuyên kiểm tra số đo huyết áp của mình. Đặc biệt đối với những người trong gia đình có người thân bị cao huyết áp hoặc có t.iền sử đột quỵ, nhồi m.áu cơ tim thì nên kiểm tra huyết áp thường xuyên ngay từ khi còn trẻ. Kiểm tra sức khỏe định kỳ trong đó kiểm tra các chỉ số xét nghiệm m.áu liên quan (VD: đường m.áu, lipid m.áu…) để có thể kiểm soát kịp thời các yếu tố nguy cơ.
– Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh và cân bằng, bổ sung nhiều rau củ quả, trái cây. Không ăn nhiều chất béo bão hòa như: mỡ động vật, thức ăn chiên rán ở nhiệt độ cao,…nên thay thế bằng dầu ăn từ thực vật. Không ăn mặn (giảm muối trong khẩu phần ăn, hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn).
– Hạn chế uống rượu bia, không hút hoặc ngừng hút t.huốc l.á, thuốc lào. Tránh lo âu căng thẳng thần kinh, cần thư giãn nghỉ ngơi hợp lý.
– Duy trì cân nặng hợp lý. Với những người thừa cân, béo phì cần giảm cân, những người có cân nặng bình thường thì nên cố gắng duy trì hợp lý (chỉ số BMI nên ở mức 18,5 -22,9).
– Duy trì tập luyện thể dục, thể thao đều đặn, mỗi ngày nên duy trì khoảng 30-60 phút tập luyện với cường độ vừa phải các hoạt động như đi bộ, đi xe đạp…
Theo các bác sĩ nhận định, cùng với kiểm tra, theo dõi phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp thì việc thay đổi lối sống, sinh hoạt đóng một vai trò vô cùng quan trọng, giúp cho quá trình điều trị tăng huyết áp đạt hiệu quả tốt và cũng góp phần hữu hiệu trong phòng, chống bệnh tăng huyết áp ngay khi còn trẻ.
Tăng huyết áp khiến nhiều người trẻ đột quỵ
Rất nhiều người trẻ t.uổi rơi vào tình trạng đột quỵ xuất huyết não vì không biết bản thân bị tăng huyết áp hoặc chủ quan với bệnh.
Nguyên nhân gây đột quỵ sớm ở người trẻ chủ yếu là do tăng huyết áp xuất phát từ thói quen sinh hoạt hàng ngày, dị dạng mạch m.áu não hoặc những bệnh lý di truyền (tim mạch). Đột quỵ ở người trẻ ngày càng gia tăng do chế độ ăn thiếu khoa học, lười vận động, stress.
Dấu hiệu nhận biết tăng huyết áp
Những triệu chứng của tăng huyết áp diễn ra khá âm thầm. Do vậy người bệnh phát hiện qua thăm khám sức khỏe hoặc khi bệnh đã xuất hiện biến chứng. Một số triệu chứng cảnh báo tăng huyết áp bao gồm:
– Đau đầu
– Chóng mặt
– Nóng bừng mặt, có các cơn nóng đầu, nóng mặt như bốc hỏa
– Hồi hộp
– Tức ngực
– Có thể hụt hơi
Tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân gây ra đột quỵ não ở người trẻ.
Những dấu hiệu này thường dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Ngoài ra, còn có một trường hợp bệnh nhân tăng huyết áp có biểu hiện dữ dội hơn như:
– Đau nhói vùng ngực
– Suy giảm thị lực
– Thở gấp
– Đỏ mặt hoặc da tái xanh
– Nôn hoặc buồn nôn
– Hồi hộp, đ.ánh trống ngực
Phòng ngừa tăng huyết áp ở người trẻ
Để phòng ngừa bệnh lý đột quỵ ở người trẻ cũng như tăng huyết áp thì cần phải thay đổi thói quen, lối sống. Bởi một trong những nguyên nhân gây đột quỵ ở người trẻ là do tăng huyết áp xuất phát từ lối sống thiếu khoa học gây ra.
Bác sĩ hướng dẫn cách đo huyết áp tại nhà.
Để phòng ngừa bệnh tăng huyết áp, người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, khoa học như:
– Duy trì cân nặng hợp lý. Với những người thừa cân, béo phì cần giảm cân, những người có cân nặng bình thường thì nên cố gắng duy trì hợp lý (chỉ số BMI nên ở mức 18,5 -22,9).
– Có chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh và cân bằng. Một số thực phẩm có thể giúp kiểm soát huyết áp như rau củ quả, trái cây. Đồng thời hạn chế đồ ăn nhiều chất béo chuyển hóa, chất béo bão hòa, thịt đỏ…. Chế độ ăn DASH là một trong những chế độ ăn giúp kiểm soát huyết áp.
– Cắt giảm muối trong khẩu phần ăn hằng ngày bằng việc hạn chế các loại thực phẩm chế biến sẵn, đóng gói.
– Duy trì tập luyện thể dục, thể thao đều đặn để kiểm soát huyết áp. Mỗi ngày nên duy trì khoảng 30-60 phút tập luyện với cường độ vừa phải, một số bộ môn được khuyến khích như đi bộ, đi xe đạp…
– Hạn chế rượu bia, t.huốc l.á.
– Tránh xa stress, căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày và trong công việc. Cần có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý.
– Có đến 90% trường hợp bệnh nhân mắc huyết áp cao nhưng không có triệu chứng. Do vậy mọi người nên thường xuyên đo huyết áp để nhận biết các dấu hiệu bất thường của huyết áp. Trong trường hợp huyết áp
